مدیریت توسعه‌ی عمودی شهر با استفاده از مدل پتانسیل سنجی بارگذاری تراکم ساختمانی به روش OWA در GIS

مقدمه و هدف پژوهش: تراکم ساختمانی همواره به عنوان یک پدیده مهم و اساسی مورد بحث بوده است. در واقع، این پدیده از سویی می‌تواند به بسیاری از مسائل شهری مانند کمبود زمین، مسکن، بهینه نمودن هزینه تأسیسات شهری، جلوگیری از رشد افقی شهرها و شهر فشرده پاسخ داده و از سوی دیگر می‌تواند باعث به وجود آمدن مشکلات و بی‌نظمی‌های دیگری چون معضلات ترافیکی، توسعه‌ی عمودی بی‌رویه، اشراف و سایه‌اندازی و ... باشد. ولی متأسفانه هنگام تهیه‌ی طرح‌های توسعه‌ی شهری و تصویب تراکم‌های پیشنهادی، مدیریت شهری کمتر به مسئولیت عواقب و پیامدهای آن توجه دارد. در این پژوهش سعی بر آن است که برای پیشنهاد تراکم ساختمانی از متد و مدلی معقول و منطقی استفاده شود، تا بتوان میزان پتانسیل بارگذاری تراکم ساختمانی و توسعه‌ی عمودی شهر را در مناطق مختلف شهر مورد سنجش قرار داد. روش پژوهش: روش تحقیق با توجه به ماهیت پژوهش «اسنادی- تحلیلی» است و روش مورد استفاده جهت تلفیق لایه‌های مورد تحلیل روش OWA که در GIS صورت گرفته است. یافته‌ها: برای سنجش پتانسیل بارگذاری تراکم ساختمانی بر مناطق شهر سبزوار از 7 معیار، ظرفیت شبکه معابر (شبکه معابر پیشنهادی)، الگوی شبکه معابر و میزان انتظام آن‌ها (نفوذپذیری شبکه معابر موجود)، تعداد طبقات، روند نوسازی، متوسط اندازه قطعات، روند گرایشات ساخت و سازهای صورت گرفته توسط ساکنین‌(وضعیت تراکم ساختمانی در 10 سال اخیر)، ضوابط طرح‌های مصوب و سیاست‌های توسعه (نظرات کارشناسان) استفاده گردیده است. نتیجه‌گیری: خروجی مدل نشان می‌دهد قسمت بالایی شهر و مناطق شمال شرقی قسمت پایین شهر سبزوار از پتانسیل بالاتری جهت افزایش تراکم ساختمانی برخوردار می‌باشند. همچنین جنوب غربی هسته اصلی از پایین‌ترین میزان پتانسیل جهت رشد و توسعه‌ی عمودی برخوردار است.